Сабабсиз узр гуноҳдир, ишонч йўқолиши билан қилинган такаллуф ҳақоратдир.

* * *

Ғазаб ҳурматни унутади, яхшиликларни кўмиб юборади ва гуноҳсизлар учун жиноятлар вужудга келтиради.

* * *

Инсон эҳсони билан, эҳсон султони билан, султон замони билан, замон имкони билан, имкон эса маконини белгилаб бериши билан.

* * *

Дунё — совчиси кўп келин, подшоҳлик—харидорга сероб бир мол.

* * *

Кишиларга маълум бўлмаса ҳам, ҳақиқат ҳақиқатдир, кўр кўрмаса ҳам, кундузи кундузидир.

* * *

Эҳтиётсиз (қилинган) дори-дармон касалликдир, унга ҳожат тушгандагина шифо бўлади.

* * *

Унутилган жойда эсга тушириш (бўлади), эрк берилган жойда қозига рўпара бўлинади.

* * *

Нафс ўз тузилишига мойилдир, қуш ўз зотига тортади.

* * *

Хира кўзнинг гуноҳи зулматни севиш ва ёруғликни ёмон кўришдан (иборат).

* * *

Олижаноб (киши) зафарининг каромати (шундаки), агар қўлга киритса, (бошқаларга) беради, пасткаш зафарининг қабиҳлиги шундаки, қўлга киритса, яна (кўпроқ) киритишни истайди.

* * *

Дангасанинг ҳожатида унга ҳамроҳ бўлма, қанча содиқ кишилар бошқанинг фасоди билан бузилиб кетадилар.

* * *

Коса ва чўнтакнинг иккаласини (баробар) тўлдиришга ҳукм қилинмаган, косани тўлдириш учун чўнтакни бўшатиш керак.

* * *

Қарамли киши таҳқирланса ҳам азиздир. Карамли киши гўзаллик билан савдо қилади, мол билан савдо қилмайди.

* * *

Ота-оналар икки хил: туғилиш отаси ва таълим бериш отаси; биринчиси жисмоний ҳаёт сабабли, иккинчиси руҳий ҳаёт сабабли.

* * *

Душманларга матонатни зоҳир қилиш сенга (лозим), ўзингдаги сустликни ҳеч зоҳир этмагин, (у вақтда) сен таҳқирланиб қоласан.

* * *

Райҳонни кўрганмисан? Кўкариб турганда уни ҳидлашади, қачон туси ўзгарса, таҳоратхонага ташлаб юборишади.

* * *

Китобга рашк (қилиш) карамли ишлардан, балки у оилага рашк қилишнинг ҳамшираси.

* * *

Агар эр кишини хавотирлик ипи кишанлаб қўйган бўлса, орзу-умид улови томон қўзғололмайди.

* * *

Далил кўрсатишдан мағлуб бўлган (киши) ҳамма нарсани айтиб беради, ғарқ бўлаётган эса ҳар бир ипга осилишга уринади.

* * *

Ақлли киши икки ёмон ишдан яхшисини танлаб олади ва иккита ишончли кишининг энг адолатлисига ён босади.

* * *

Карамли (киши) гўзаллик билан савдо қилади, мол билан савдо қилмайди.

* * *

Олижаноб (одам)нинг ҳиммати унинг камбағалликдан ҳимоя қилувчиси ва қисматига қарши қуролдир.

* * *

Иқрор бўлган кишига (қилинган) авф қаттиқ туриб талаб қилган кишига (қилинган) авфдан тезроқдир.

* * *

Инсоннинг келиб чиқиши тақозо қилган нарсага қандай қилиб у қаршилик қила олади, тупроғи ёмон бўлгандан кейин (қандай қилиб) ҳосил яхши бўла олади?

* * *

Даҳр қарздор, эҳтимол у ваъдасига вафо қилар, замона ҳомиладор, эҳтимол у эгизак туғар.

* * *

Муҳаббат ҳар қандай қиммат нарсанинг баҳосидир ва ҳар қандай юқори нарсанинг шотисидир.

* * *

Давр хоинлик қилгандан кейин вафо қилади, синдиргандан кейин тузатади, гуноҳдан кейин тавба қилади, ҳақорат қилгандан кейин тақдирлайди.

* * *

Мақсадга ортиқча интилиш ундан кейин қолишдир, етарликдан зиёдаси унинг кам (бўлишидир).

* * *

Қариндош қариндошнинг биродари, адиб адибнинг бир дарахт илдизидан кўкарган шохи.

* * *

Қилич аъзонинг қувватига қараб санчилади, от эса минган кишининг ҳолига қараб чопади.

* * *

Раҳбарлик (қилиш) тобеларнинг кўплигига боғлиқ, тобеларнинг кўп (бўлиши) хайру саҳоватнинг кўп бўлишига боғлиқ.

* * *

Қаерда рағбатлантириш бўлса, умид шу томонга йўл олади. Қаерга дон сепилса, шу ерга қуш қўнади.

* * *

Агар ҳокимиятда адолат ҳукм сурмаса, у инқирозга юз тутади.

* * *

Чопқир от урилса қоқилади, кескир шамшир зўр-зўракай (урилса), кесмайди, ростгўй тил ёлғон сўзласа, тутилиб қолади.

* * *

Кичикка мурувват энг латиф ва энг ёқимли бўлади, худди озгина сув энг ширин ва мазали бўлганидай.

* * *

Адабнинг меваси катта ақлдир, илмнинг меваси яхши амалдир.

* * *

Эҳсон эшиги унга киришни хоҳлаганлар учун очиқдир, мурувват қилишни хоҳлаган киши учун унинг иҳота қилинган жойи бемалалдир.

* * *

Карамли (киши) учун тўсиқ йўқдир, унинг олдидан эшик беркитилмайди ҳам.

* * *

Яхши кўрган китобни ўқиш қайғу заҳарига қарши доридир.

* * *

Фаровонликка шукр (қилиш) болага сабр (қилиш) дан осонроқдир, саломатликни сақлаш дардни даволашдан енгилроқдир.

* * *

Султоннннг оз (нарсаси) ҳам кўпдир, у билан муомала қилиш (учун) эҳтиёткорлик ва тадбир (керак), унинг (айбини) очиш алданиш ва алданишдир.

* * *

Бўҳтончидан кўра унга қулоқ солган киши ёмонроқдир, ёмон матодан уни қабул қилган киши ёмонроқдир.

* * *

Муҳаббат (сувидаги) хас-хашакларга бардош берилмаса ва унинг лойқа сувларини ичилмаса, унда яхшилик бўлмайди.

* * *

Сўзнинг энг яхшиси зиддига қарши чиқилишидан роҳатланиш, ҳазил ва жиддийлигидан хурсанд бўлишдир.

* * *

Иқболдан қалинроқ сатри-аврат бўлмайди, ишончдан қулайроқ шофе бўлмайди.

* * *

У туфайли йиғлаш мумкин бўлмаган калтак унинг энг оғритадиганидир, боланинг энг кучлиси уни шикоят енгиллаштиролмаганидир.

“Ўзбек педагогикаси антологияси”дан олинди.
ziyouz.uz