Xalq orasida tarqalgan rivoyatlarda Hazorasp - “Ming ot” yoki “Ming otliqlar diyori” sifatida talqin etiladi. Qadimiy qo’lyozma Qal’a XIX asr o’rtalarida mamlakat poytaxti Xiva bilan raqobatlasha oladigan buyuk istehkom, yirik savdo va madaniy markaz darajasiga ko’tarila olgan.

Matmuratov Quramboy Masharipovich 1965 yil Xorazm viloyati Xazarasp tumanidagi sanoat qishlog’ida to’g’ilgan. O’zbekiston Respublikasi Prezidentining 2007 yil 23 sentyabrdagi Farmoniga binoan “DO’STLIK” ordeni bilan mukofotlangan.

IX-XV asrlar Xorazm savdo shaharlari to’g’risidagi arab-fors, evropa va eski o’zbek tilidagi manbalar ma’lumotlari umumiy holatda savdo shaharlarining xo’jalik hayoti, mavqei to’g’risida atroflicha ma’lumotlar bera olmaydi.

Savdo munosabatlarining taraqqiyoti Xorazmni Buyuk Ipak yo’lining Markaziy tarmoqlari kesishgan markazlardan biriga aylanishiga, turli sohalarga ixtisoslashgan ayniqsa, savdo munosabatlari hal qiluvchi ahamiyatga ega bo’lgan savdo markazlarining vujudga kelishiga olib kelgan.

Vohada tijorat markazlarining paydo bo’lishi va ularning mintaqada ro’y bergan siyosiy-tarixiy jarayonlarga ta’siri, xorazmliklarning Markaziy Osiyo ichki savdosida tutgan o’rni qadimdan juda katta bo’lganligini yozma va arxeologik manbalar to’liq tasdiqlaydi

Xorazmshohlar davrida ilm-fan va san’at rivojlandi. Saljuqiylar davridayoq imperiyaning muhim madaniy va siyosiy markazlarida ilm va adabiy faoliyat jonlangan edi.

X asrga oid bo’lgan bir qator tarixiy va arxeologik ashyoviy dalillar Xorazmning iqtisodiy jihatdan tez yuksalish jarayonini boshidan kechirganligini isbotlaydi. Ushbu progressiv jarayon Xorazmdagi shaharlarning gurkirab o’sishida o’z aksini topdi.

Yoqut al-Hamaviyning “Mu’jam al-buldon” (Mamlakatlar qomusi) asari qomusiy xarakterga ega bo’lib, unda O’rta Osiyo, xususan, Xorazm vohasiga oid qimmatli ma’lumotlar mavjud.

XI-XII asrlarda mo’g’ullar ijtimoiy, iqtisodiy va madaniy xayotda qoloq xisoblanar edi. Ularda xali urug’-aymoqchilik munosabatlari kuchli bo’lib, asosan chorvachilik, ovchilik va o’zaro tovar ayirboshlash, savdo-sotiq bilan shug’ullanib kelishgan.

XII asr oxirlariga kelganda Mo’g’ulistonda yashovchi turli qabila va urug’lar o’rtasida siyosiy kurashlar avj olgan edi. Ularda ayniqsa urug’-aymoqchilik munosabatlari kuchli bo’lib, asosan ko’chmanchi chorvachilik, ovchilik va mol ayirboshlash bilan kun kechirar edilar.